Komunikacja z własnym dzieckiem może być wyzwaniem, zwłaszcza gdy napotykamy na bariery wynikające z różnic pokoleniowych, emocjonalnych, czy nawet z braku zrozumienia aktualnych realiów, w których nasze dzieci dorastają. Zbudowanie otwartej i efektywnej linii komunikacji jest kluczowe dla wzmacniania relacji i wspierania dziecka w jego rozwoju.
Oto kilka wskazówek, które mogą pomóc w poprawie komunikacji z dzieckiem.
Pierwszym krokiem jest aktywne słuchanie. To oznacza pełne skupienie się na tym, co dziecko ma do powiedzenia, bez przerywania i bez szybkiego formułowania odpowiedzi jeszcze zanim skończy mówić. Bez oceniania, ale za to z ciekawością i dopytywaniem. Aktywne słuchanie pokazuje dziecku, że jego myśli i uczucia są ważne i cenione. Czasem może się to wydawać trudne, by widzieć dziecko jako tzw. czystą kartę i nie zakładać intencji czy scenariusza wydarzeń na bazie naszych doświadczeń z dzieckiem. Warto jednak starać się do każdej rozmowy podchodzić jak do otwarcia nowej, ciekawej książki, gdzie czeka się na rozwój wydarzeń.
Następnie, ważne jest, aby zamiast pytań zamkniętych, które można zbyć jednym słowem zadawać pytania otwarte, które z kolei zachęcają do dłuższej wypowiedzi. Pytanie „Wyglądasz na radosnego. Opowiesz mi o tym co spowodowało te radość?” zamiast „Jak tam w szkole?” może prowadzić do bardziej znaczących rozmów. Jeśli dziecko wciąż odpowiada zdawkowo, możemy próbować zgadywać jakie może być podłoże chociażby wyżej wspomnianej radości. Ważne, by nie zrażać się gdy napotykamy wycofanie i próbować pozostać w luźnej atmosferze. Często łatwiej jest o rozmowę, gdy toczyć może się ona w niezobowiązujących warunkach i przy okazji wspólnych aktywności niż przy sztywnym usadzeniu dziecka na kanapie naprzeciwko rodzica.
Trzecią strategią jest dzielenie się własnymi przeżyciami i uczuciami. Pokazywanie własnej wrażliwości może zachęcić dziecko do otwarcia się i podzielenia swoimi myślami i uczuciami. Łatwiej rozmawiać z kimś kto daje dostęp do swojego świata wewnętrznego.
Ponadto, ważne jest, aby utrzymywać spójność i regularność w komunikacji. Dbanie o to, by codziennie znaleźć czas na rozmowę, buduje zaufanie i otwartość.
Warto również zwrócić uwagę na środowisko, w którym odbywa się rozmowa. Zapewnienie spokojnej i bezpiecznej przestrzeni, wolnej od rozpraszaczy takich jak telewizor czy smartfon, może ułatwić otwarte i szczere dialogi. Może się okazać, ze nawet 10 minut dziennie na czas z dzieckiem bez towarzyszących temu technologii wystarczy, by się so siebie zbliżyć.
Praca nad komunikacją z własnym dzieckiem wymaga czasu, cierpliwości i konsekwencji, ale jej efekty są nieocenione. Prawidłowe porozumienie nie tylko wzmacnia relację, ale również pomaga w kształtowaniu zdrowego, szczęśliwego i dobrze przystosowanego do życia dziecka.
Bibliografia
1. Faber, A., & Mazlish, E. (2012). Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły. Media Rodzina.
2. Siegel, D.J., & Bryson, T.P. (2020). Cały mózg, całe dziecko. Galaktyka.
3. Gottman, J., & DeClaire, J. (1997). Raising An Emotionally Intelligent Child. Simon & Schuster.
4. Tsabary, S. (2010). The Conscious Parent: Transforming Ourselves, Empowering Our Children. Namaste Publishing.