Psychosomatyka to dziedzina nauki zajmująca się związkiem między psychiką a ciałem oraz wpływem stanów emocjonalnych i procesów psychicznych na zdrowie fizyczne. Badania w dziedzinie psychosomatyki dowodzą, że wiele schorzeń fizycznych może mieć podłoże psychiczne lub być znacząco przez nie potęgowane. Rozumienie psychosomatyki pozwala na holistyczne podejście do leczenia, które uwzględnia nie tylko ciało, ale i umysł pacjenta.
Centralną tezą psychosomatyki jest przekonanie, że umysł i ciało nie są oddzielnymi jednostkami, ale tworzą zintegrowany system, w którym procesy psychiczne wpływają na stan fizyczny i odwrotnie. Stres, nieprzetworzone emocje, konflikty wewnętrzne oraz negatywne przekonania mogą manifestować się w postaci chorób somatycznych takich jak nadciśnienie, choroby serca, wrzody żołądka, astma, a nawet niektóre formy raka.
Do chorób, które uznaje się za mające podłoże psychosomatyczne, należą między innymi:
- Zespół jelita drażliwego,
- Niektóre typy migren,
- Choroby skóry takie jak egzema czy łuszczyca
Diagnoza chorób psychosomatycznych wymaga współpracy między specjalistami z różnych dziedzin, takich jak psychologia, psychiatria oraz medycyna somatyczna. Leczenie często łączy terapie skoncentrowane na ciele (np. farmakoterapię, fizjoterapię) z metodami psychoterapeutycznymi, mającymi na celu przetworzenie emocji, rozwiązanie konfliktów psychicznych i nauczenie zdrowych sposobów radzenia sobie ze stresem.
Uważa się, że psychosomatyka to używanie ciała przez umysł. Głowa chce nam powiedzieć coś ważnego wykorzystując do tego zdrowie fizyczne. Niejednokrotnie osoby doświadczające dolegliwości psychosomatycznych nie są właściwie leczone ponieważ skupiają się tylko na dolegliwościach płynących z organizmu, pomijając bardzo istotne źródło, jakim jest właśnie cierpiąca psychika. Na szczęście coraz większa grupa specjalistów stara się w swojej pracy uwzględnić nie tylko kwestie fizyczne, ale również psychiczne podchodząc do zgłaszanych objawów kompleksowo. Uważa się, że najskuteczniejsze oraz najlepiej rokujące leczenie to to, które podchodzi do objawów holistycznie. Borykając się od dłuższego czasu z jakimś trudnym do zdefiniowania objawem warto zdecydować się również na konsultację z psychiatrą czy psychoterapeutą. Być może źródłem dolegliwości jest właśnie umysł, a ciało to tylko manifestuje.